Etiqueta: <span>Ligoteo</span>

Asteburua da eta ondo pasatzera atera gara, dantza egitera joan gara, nahiz eta nik askotan ez dudan dantzarik egiten… Giroa gori-gorian dago. Jende asko, ezagutzen ditudan batzuk, ezagutzen ez ditudan beste asko eta noiz edo noiz ikusi ditudanak.

Carlarekin nago. Carla nire laguna da. Berari asko gustatzen zaio dantzatzea, niri ez. Tira, gustatuko litzaidake, baina lotsa apur bat ematen dit. Momentuz ez nau kontu honek larregi agobiatzen. Musika altu dago eta gure artean hitz egitea ez da erraza, ia-ia oihu egin behar dugu, baina berdin dio, ingurua begiratzen eta komentario laburrak egiten besterik ez gabiltza, ez da elkarrizketa sakona.

Apur bat ezagutzen dudan tipo bat gure albotik pasa da, eta esango nuke Carlari ipurdia ikutu diola. Flipatu egin dut, ezin nuen sinistu baina Carlaren aurpegia ikusteak konfirmatu dit hala izan dela. Bere susto aurpegiak eta tipoaren irrifarre ergelak. Sutu egin naiz. Tipoari atzetik eutsi diot, sorbaldatik, eta buelta ematera behartu dut. “Baina zuk ze uste duzu?” oihukatuz bultzatu egin dut eta ia-ia lurrera erori da. Auskalo zergatik ez garen borrokatu, baina azkenean tipoak alde egin du. Baina zer uste du horrek? Besteok ez dugula ezer egingo halako zerbait egiten duenean?

Buelta eman dut eta hor zegoen Carla. Zaplasteko bat eman dit: “Baina ze uste duzu, Mikel? Ez dakidala nire burua defendatzen? Tonta xamarra naizela eta printze urdinak salbatuko zain nagoela? Lehengo tipoak ipurdia ikutzen dit eta gero zuk ez didazu galdetu ere egiten zer egin nahi dudan, ezta nola nagoen ez ezer. Heroiarena egitera zoaz por ahí”.

Lotsatu egin naiz. Ez zaio arrazoirik falta. Orduak eman ditugu elkarrekin kontu hauen inguruan hitz egiten. Ez da halakorik gertatu zaigun azken aldia, eta nahiz eta noizean behin belarrondoko bat jasotzen dudan ikasten ari gara, konplizeak izaten, ez printzesa ta kaballeroa.

Guardar

Guardar

Guardar

Atzo ez dakit zenbatetan abestu eta dantzatu nuen abestiarekin esnatu naiz. Esnatzen noan heinean abesten dut, edo behintzat abesti hori dela antzematen da… Herriko jaiak. Urte oso bat egun hau iristearen zai instian urtea eman ondoren… eta azkenean iristen da apunteak, azterketaren agobioak atzean uzteko garaia… eta kuadrilla osoarekin udari rollo onarekin hasiera emateko unea ere iristen da. Dugun guztia emanez. PI PI! Mobila da. Taldeko whatsapp taldea. Bideo bat. Gero begiratuko dut. Besteekin bazkaltzeko jeiki egiten naiz. Gaur egun handia da eta bazkari familiarra dugu. Egun honetarako urtero etortzen diren lehengusu eta lehengusinekin.

Abesti berdinarekin jarraitzen dut buruan dutxa hartzen dudan bitartean. Eta bart zein ongi pasatu genuen ere gogoratuz. Bapatean… DAN-DAN! Atean norbait golpeka dabil. Nire neba da. Azkar ibiltzeko, sartu behar dela. “Zelako pasada bideoarena, ikusi al duzu?” ohiukatzen du atearen beste aldetik. Banoa! diot nik, eta taldera bideo bat ailegatu dela gogoratzen dut baina ez dudala ireki. Tontakeri bat izango delakoan nago, geroago ikusiko dut. Hainbat mezu bidaltzen ditugu.. egun guztia online egotea oso nekagarria dela.

Janstera noa. Nire logelara bueltan, bideoaren ostean 40 mezu ikusten ditut. Gainbegirada bat ematen dut eta guztiak onda berdinekoak dira… “normala… zelako mozkorra zuen gainean…”, “zelako lizuna”, “klasekoei bidali diet eta flipatu dute!”, “zelako barreak… ea nola ateratzen den gaur…”, “nik ligatu nahi izan nuen eta begira nola amaitu zuen…”, “nirekin ligatu nahi zuen, bero zegoen…” eta horrelako mezu asko. Egia esanda, bideoa ikusteko kuriositatea dut. Play-a sakatzen dut. Ingurunea ezaguna egiten zait, eta baita entzuten den abestia, esnatu naizen abesti bera baita. Atzoko irudiak dira. Dantzan eta hizketan egon ginen plaza ondoan dagoen banku batenak… Urrutitik grabatutako irudiak dira. Eta bankuan, neska eta mutil bat jo ta fuego daude… beraien aurpegiak ezagutzen ditut. Konfidantza haundia ez dudan nire gelako neska da, eta mutila, nire nebaren gelakoa. Txosnak ligatzen ikusi nituen. “Ze jatorrak” pentsatu nuen.

Nire lehenengo erreakzioa flipatzea izan da. Eta gero, nolabait grabazioaren konplize sentitzen naiz. Klaseko neskari mezu bat bidaltzea gustatuko litzaidake, jendea inozoa dela esateko, eta nahi duenarekin egoteko eskubide osoa duela (edo hori da behitzat orain barrez dauden eta neska lizuna dela esaten duten ahotik entzun dudana askotan). Baina ez dakit ere oso ondo nola esan. Ziurrenik bideoa bere mobilean ere izango du. Eta gogoan ditut taldeko mezuak. Gehienak beraren inguruan, guarra bat dela, eta bilatzen zuena lortu zuela esaten dutenak…

Logelatik ateratzen naiz. Nire neba barre batzuk bota dituela esaten dit, erreprodukzio asko dituela, zelako makina mutila… eta horrelakoak esaten dizkit. Aski da. Ez dut guzti honen konplize bilakatu nahi. Ez dut izan nahi. Ez noa konplize izatera.

Barre batzuk botatzen badituzu…

Normala dela, jende guztiaren aurrean jartzen bazara esaten baduzu…

Grabatu bazenuen….

Igo bazenuen…

Partekatu bazenuen…

Esparru publikoan pasatu zenez grabatu/zabaldu/beraien intimitatea bortxatzeko eskubidea duzula pentsatzen baduzu…

Ezezkoak diren komentarioak egiten badituzu…

Neskaren gorputzaren inguruko komentario ezezkorrak egiteko aprobetxatzen baduzu…

Neska eta mutila bikote bat izanda, neska tutu bero bat bada eta mutila aldiz, makina bat…

…Konplize zara.

Nik ez dut nahi izan. Ni izan nintekelako bideoan agertzen dena eta inork ez duelako baimenik edo eskubiderik zer egiten dudan kuestionatzeko, NIRE INTIMITATEA baita. Taldean idaztera noa. EZ DU GRAZIARIK. EZ DUT GUZTI HONEN KONPLIZE IZAN NAHI. DANTZATU, GOZATU, LIGATU NAHI DUT, NIK NAHI EZ DUDAN INORK GRABATU GABE.

Seguru nago zuri ere askotan pasa zaizula burutik. Norbaitek esaten dizunean gauzak horrela direla, eta horrela izango direla amorratzen zarela. Ezetz ezetz eta ezetz esaten duzula norbaitek aurpegiratzen dizunean ezin direla gauzak aldatu, ezin dela ezer egin. Zuk badakizu baietz, posible dela zerbait egitea, baina batzutan ez dakizu zer. Askotan ez dakigu zer egin.

Esate baterako, emakumeen kontrako indarkeriaren inguruan, eta orokorrean matxismoaren inguruan, zenbat aldiz pentsatu duzu ez zaudela gustura gertatzen diren gauza batzuekin? Ez zaizula gustatzen zure ingurukoek neskei buruz hitz egitea haragi puxkak soilik bailiran? Edo errespetuz ez jokatzea? Edo emakume bat erasotua izan denean “zerbait egingo zuen ba” esatea? Ez zaude lasai, ez zaizu gustatzen. Badakizu ez dagoela ondo, eta gaizki dagoena aldatu egin behar dela.

Eta hala ere zenbat aldiz isildu zara? Klaro, eske mutilak bagara ba ez gara beste mutilen kontra jarriko. Noski, agian orduan zure kontra hasiko da norbait. Edo igual esango dute, badakizu, apur bat marikoia zarela. Edo txantxa bat bakarrik zela… eta zuk nahi ez duzun arren barre egiten duzu, barrutik tripak minduta izan arren, ez dizulako inolako graziarik egiten. San Ferminetan gertatutakoak ikusi dituzulako eta badakizulako ez dela txantxa.

Galdera ez da hain sinplea eta erreza erantzuten, baina noren alboan egon nahi dugu? Erasotzen duen lagunarekin edo erasotua izan den lagun horrekin? Egunero hitzen, komentarioen eta indarkerien bidez erasotua denaren alboan egon nahi badugu, harek nahi eta behar duena entzun eta ahal dugun heinean lagundu behar dugu: salatuz, erantzunez, protestatuz. Eta erasotzen duenaren aurrean jarriz eta ezetz esanez. Ez gaudela berarekin.

Zer dugu galtzeko? Agian ez garela hain “mutilak” izango? Ba gaitzerdi. Niri behintzat ez zait hainbeste inporta. Asko dugu ikasteko eta entzuteko, hobetzeko eta kuestionatzeko eta “mutila izatea” edo “gutariko bat izatea” oztopo bat bada, utikan! Ez zaigu alboan jenderik faltako.

Guardar

Guardar

Zenbat aldiz entzun duzue esaldi hau: “Ez zaitez horrela jarri… broma bat izan da… txantxetan izan da… goraipamen bat besterik ez da izan…“.  Zenbatetan? Eta nolakoa izaten da gure erantzuna? Nola erantzuten dugu eraso hauen aurrean? Bakarka zein taldeka erantzuten badugu ere, askotan hitz berdina errepikatzen da erasotzaile edo ingurukoen ahotan: “paranoikoak jota zaude!”. Paranoia. Berriro ere neskak paranoikoak edo histerikoak garela esaten. Berriro ere homosexualak paranoikoak garela esaten. Berriro ere arabiarrak paranoikoak garela esaten. Berriro ere aniztasun funtzionala dugunok paranoikoak garela esaten. Beltzak garenok paranoikoak, gitanak garenok paranoikoak…

Guzti honen harira Mari Kazetariaren aspaldiko artikulu bat ekarri nahi genuen berriro ere web gune honetara (sakatu hemen albistea irakurtzeko).

Artikulu honetan zenbait mikromatxismo zerrendatzen dira: kaletik doazen neskek lisunkeriak (batzutan norbere familiak botatakoak) entzutea, ipurdia ukitzea, kotxe batean jarraitzea, lorpenak gutxiestea “nesken asuntoak” direlako… Eta bazegoen ere amankomunean ematen zen zerbait. Askok ez zuten ezer esan, ez zioten inori kontatu, garrantzia kendu zioten… bitxikeria edo anekdota bezala hartua izaten da eta heteropatriarkatuaren erruz (tamalez esatea ez baita egokia erruduna bait daukagu) neskak eta zapalduak diren beste kolektibo batzuk pairatzen dituzte horrelako erasoak. Eta horrela genion aspaldi:

“ Horregaitik da hain garrantzitsua guzti honi buruz hitzegitea, horrelako gertakariak ez direla normalak gogoratzea, ez ditugula zertan isildu beharrik, ezta kulpa sentitzerik, ezta guganako dudak edo mesfidantzak izan beharrik (ez da hainbesterako, esajeratzen ari gara…). Guzti honi izena jarri, jakin eta ezagutu daitezen, beraiei aurre egiteko lehenengo pausua da.

Zer iruditzen zaizu guzti hau? Horrelako erasorik jasan duzu? Nola sentitu zara? Animatu zaitez zure lagunekin gaia ateratzen. Ikusiko duzu ez zaudela bakarrik, zuri gertatutakoa askori gertatzen zaigula, gizarte matxista honen isla bat dela eta beldur barik salatu behar dugula.

Mutilek ere badaukazue zer egin: horrelako erasoen aurrean (zure lagun batek neska bati ipurdia ikutzen badio, esaterako) ez ixildu, erasotzaileari esan jarrera hori onartezina dela. Lagun batek neska bati astakeriak esatera animatzen bazaitu, ezetz esan agi eta garbi. Zure neskalagun batek halako zeozer gertatu zaiola esaten badizu, elkartasuna adierazi, ez esan ez dela hainbesterako edota agian bere irudimena izan dela.”

Berriro diogu… horrelako egoerarik jasan duzu? Nola sentitu zara? Horrelako egoerak erasoak bezala identifikatzen dituzu? Edo garrantzia kentzen diozu?

Lagundu mikromatxismoen zerrenda bat egiten, guztion artean identifikatu eta izena jartzeko. Ez direla bakarrik hitz soilak, erasoak direla, eta gure egunerokotasunean gertatzen direla. Eta hain dira sutilak duten garrantzia eman behar dizkiogula!

• Hoien nesken kontuak dira esaten dutenean. Edo mutilen kontuak.
• Neska izanda mutilak atsegin ditudala aurresuposatzen dutenean.
• Mutila izanda neskak atsegin ditudala aurresuposatzen dutenean.
• Kaletik zoazenean zuri buruzko iritziak entzun behar dituzunean (eskatu ez direnak).
• Nenaza deitzen didatenean lagun bati aurre egin diodalako eraso bat egon denean.
• Zuk nahi duzunarekin oheratzen zarenean puta deitzen dizutenean edo makina deitzen dizutenean.
• Bikotea eduki, ezkondu, haurrak izan… neska izanda zure desioak izan behar direla aurresuposatzen dutenean…

Askoz gehiago daude… badakigu! Zerrenda betetzen joango al gara elkarrekin?

Mikromatxismoen aurrean, Beldur Barik Jarrera!

Erantzun eraso sexistei!

Ez isilik gelditu!

Zure Beldur Barik Jarrera agertu!

Ekainan, ligatzearen eta ez ligatzearen harira,  jai giroan hain ohikoak izaten diren indarkeria sexistaren adierazpenen inguruan hitz egin dugu. Gaian gehiago sakontzeko asmoz, Saioa Iraola, Bilgune Feministako kidea elkarrizketatu dugu, emakumeon autodefentsa ikuspegi feministatik jorratzen egiten duten lanagatik. Izan ere, hainbat tailer burutzen eta baliabide landu dituzte gai honen inguruan. Hori guztia izan dugu hizpide. Elkarrizketa osorik irakurtzeko aukera izateaz gain, bideo-laburpen bat ere baduzue.

ZER DA BILGUNE FEMINISTA?

«Bilgune Feminista Euskal Herri mailako erakundea da, orain dela 12 urte sortutakoa. Nolabait, tradizio feministaren, euskal feminismoaren oinordekoak garela. Gure jarduna, Euskal Herrian kokatzen da eta gure helburua da Euskal Herri feminista eraikitzea. Hasieran, emakumeon egoera zein den aztertzeko egindako diagnostikotik ikusi ahal izan genuen, patriarkatua jendartearen esparru desberdinetan egituratzen den bezalaxe, berari aurre egiteko, gure jarduna ere esparru desberdinetakoa izan behar dela: komunikabideak, kultura, instituzio politikoak, sozioekonomia, indarkeria sexista eta hezkuntza. Eta bakoitzean,  norabide eta lanketa desberdinak antolatu dira, ildoak, alegia. Indarkeria sexistaren arloan, esaterako, autodefentsa feminista lantzen dugu”

ZERGATIK GERTATZEN DIRA ERASO SEXISTAK JAIETAN?

«Jaiak badira eduki sinboliko handia biltzen duten kultur adierazpena, errealitatearen adierazpena. Gure egunerokotasunaren parte diren errealitate batzuk dira. Baina errealitatearen modu kondentsatu bat zeinetan erritoak, ohiturak, tradizioak, euforia… Nolabait emozio desberdinak batzen dira. Eta emozio eta errealitate guzti hoiek ere, gure jendarte patriarkal eta kapitalista honetan lantzen eta erreproduzitzen diren ideiak, erritoak, errealitateak ere badira.  Eta eskubide urraketa ere ematen da jaietan. Arlo desberdinetan ikusi edo aztertu genezake nola ematen den indarkeria sexista jaietan . Festak gure herrietan hasi berri dira eta ia badaude salaketak, eraso sexista desberdinak ematen dira eta hoien salaketak jaso ditugu. Arrasaten, Txantrean…

Indarkeria sexistari dagokionez, Bilgune sortzen denetik, egiten da lanketa bat da. Batetik, indarkeria sexista zer den ezaugarritzeko eta adierazteko . Zeren eta, egia da, askotan, zailtasunak daudela eraso bat zer den identifikatzeko . Eraso bat bada irain bat, begirada zikin bat, piropo zikin bat… Baina bada ere, zerbait fisikoagoa izan ahal dena: eraso fisiko bat, zaplasteko bat edo ipurdian jotzea. Eraso sexisten ezaugarritzea bada garrantzitsua, baita jaietan ere»

ZERGATIK AUTODEFENTSA FEMINISTA?

«Gure apustua, 3-4 urte batzuetatik hona izan da… Eraso sexisten salaketa garrantzitsua da, instituzioei neurri eraginkorrak eskatzea garrantzitsua da, prebentzioa lantzea erem garrantzitsua da: prebentzio eta sentsibilizazio kanpainak aurrera eramatea… Baina garrantzitsua da ere, emakumeokin lanketa bat egitea. Erasoen aurrean defenda gaitezkeela sinisteko, gure buruek sinisteko. Ahalduntze prozesu bat emateko ere, eta nolabait, erasoak identifikatzeko ere. Izan ere, gazteekin lanean, askotan kostatu egiten da identifikatzea begirada bat, beharbada, eraso bat dela. Edo leku baten ez garela eroso sentitzen, seguru sentitzen eta ea zergatik ez dugun sentitzen leku seguru bat dela. Guk lanketa guzti horiek egiten ditugu autodefentsa feministaren bitartez»

ZER DA, BERAZ?

«Guk autodefentsa feminista ulertzen dugu dela jarrera bat, errealitateri aurre egiteko jarrera bat. Baita ahalduntze prozesu bat ere, zeina hasten den norberak indibidualki egiten duen lanketa batetatik eta lan hori kolektibizatzetik. Hau da, eraso bat zer den edo ez den, beldurra nola kudeatzen den. Hau da, txikitatik emakumeoi hezten gaituzte esanez: kontuz gauean, kontuz kale horretatik … Eta nolabait mezu guzti horiek beldurra indartzen dute gugan»

EMAKUMEOI, ETENGABE, BELDURRAREN MEZUAK IGORTZEN DIZKIGUTE…

«Beldurra emozio bat da baina etengabe sentiarazten digute eta askotan identifikatu gabe, beldur horri aurre egiteko zer egin genezakeen. Zeren eta, beldurra emozio bat den neurrian, horren kontzientzia hartu beharra daukagu baina sozializatu egin beharra dugu. Hau da, egoera askotan beldurra sentitzen dugula, emakumeon artean baina baita ere, beldur hori kanalizatzen.

Beldurrari aurre egin behar diogu, zeren eta, beldurraren blokeoak ekarri dezake izua eta ez erreakzionatzeko edo blokeatzeko aukera hori. Eta hori gertatu ez dadin , erreminta batzuk behar ditugu, bitartekoak. Baina lehenengo kontzientzia hori hartu beharra dugu, eta sozializatu egin behar dugu beldur hori sentitu egiten dugula»

NOLA PROPOSATZEN DUZUE LANTZEA AUTODEFENTSA FEMINISTA?

«Bilgunen lan-talde bat dago autodefentsa feministaren inguruan eta urteetan egon diren ekarpenak, jakintza guzti horiek bildu, eztabaidatu eta euskarazko bitarteko bat sortu du “Beldurrak gurekin jai. Ekin autodefentsa feministari”. Hemendik , nolabait, patriarkatuaren deseraikitze bat egiten da. Hau da, zer da patriarkatua, nola egituratzen den, ze lotura dituen gure jendartearekin, emakumeen eskubide urraketarekin. Eta bigarren atal bat bada emozioen ingurukoa, beldurraren sozializazioa, kontzientziazioa, kudeaketa. Autoestimaren ingurukoa. Zeren eta emakumeok gure autoestima lantzea, ezinbestekoa da, beharrezkoa jarrera autonomo bat, ziur bat izateko. Azkenean, txikitatik jasotzen ditugun mezu desberdinek irudi estetikoaren inguruan, sexualitatearen inguruan zer-nolako jarrera edo papera izan behar dugun emakumeok. Espazio publikoan eta espazio pribatuan izan beharreko paperaren inguruan … Ba guzti horren gaineko lanketa bat egitea ezinbestekoa da.

Bestalde, autodefentsa feministaren ariketa desberdinak ere lantzen ditugu, norberak lantzeko, kolektiboki lantzeko. Eta azkeneko zati bat da erasoei erantzutea, eta indibidual eta era kolektibo baten. Eta horretarako erreminta desberdinak lantzen ditugu txostenean. Urte dezentetako lana da eta guretzat erronka bat da, ezinbestekoa, emakumeekin autodefentsa feminista lantzea. Azkenean, egunerokotasunean bizi ditugulako eraso desberdinak. Eta autodefentsa feminista ez da, soilik, teknika fisikoen bilduma bat, baizik eta jarrera bat da. Eta jarrera hori lantzeko prozesu bat behar dugu eta ahalduntze prozesua da hori, kontzientzia hartuz norbera nola eraiki den, ze autoestima dugun, beldurra, gorputz itxurarekiko zein beldur ditugun, espazio publikoan jarduteko … Guzti hortaz, motxila hori atera, aztertu, horren kontziente izan eta norberak erabaki dezala zein jarrerarekin egin nahi dion aurre biziari orokorrean eta erasoei zehazki»

INDARKERIA SEXISTAREN, ETA ZEHAZKI SEXU INDARKERIARENMUINEAN, SEXUALITATE EREDU KONKRETU BAT EGON DAITEKE?

«Gure ustez, ezinbestean, patriarkatuaren eta gure jendarte egituratzearen inguruan hitz egiten dugunean, ezinbestekoa dugu hausnartzea sexu-genero sistemak zein sexualitate eredu erreproduzitzen eta indartzen duen, eta horrek nola eragiten digun emakumeoi. Gure analisia da bizi garela jendarte eredu baten zeinetan, sexualitate eredu bakarra den hobetsia eta lehenesten den, dela heterosexuala, emakume batek eta gizon batek osatua. Bikote harreman baten oinarritzen dena. Hau da, nolabait, sexualitatea ulertzen da bizitzako fase berdinetan sexualitate era bat izan behar duela. Hau da, 30 urtera arte izan gaitezke nahi duguna, harremandu  gaitezke pertsona ezberdinekin, beti ere, arautua bada, bikote ereduan baldin bada. Baina, nolabait, 30 urtetik aurrera proiektatzen da ezkontza. Guretzat ezkontza da arau sartze horretan oinarrizko elementu bat, kontratu ekonomikoa izateaz gain. Ezkontza, seme-alabak… Hau da, sexualitate eredu bat zeina ugalketara bideratuta dagoen, gorputz ugalkorretan ematen dena eta desira ugalkorrari lotua.

 Hori da, nolabait, elementu klabea iruditzen zaiguna, gaur egungo sexualitate eredu hau sistema kapitalistari dagoela lotuta. Sistema kapitalistak behar du erreprodukziora begirako sexualitate eredua, zeinetan, emakumeok dugun paper bat eta gizonek beste bat. Zeinetan gizona den aktiboa, indartsua … Rol horietan eraikitzen dute edo inposatzen zaie beraien identitatea eraikitzea. Eta emakumeoi, otzana, sumisa izatea sexualki ez hain aktiboak. Eta rol horien indartzea eta erreprodukzioa ematen da gaur egungo sexualitate ereduen bitartez, zeinetan hobesten diren eta legitimizatzen diren praktika sexual zehatz batzuk. Hau da, koitora. Koitozentrismoa deitzen diogu, koitoa oinarri duten praktika sexualak baino ez dituela bultzatzen egungo sexualitate ereduak. Komentario asko, gure artean, gazteon artean: Zer, ligatu duzu? Bueno … ligatu-ligatu ez, baina bueno, ligatu-ligatu bai. Zer da ligatu-ligatu ez?Koitoa ez dutela praktikatu pertsona batekin? Eta erdi ligatu da musu batzuk eman ditugunean, begiratu garela, ukitu garela laztandu garela?

Eredu hau indartzeko badago ikus-entzunezko ekoizpen pila bat: pelikulak, serieak, bideojokoak, aldizkariak, musikak, bideoklipak… Zeinetan indartzen den praktika batzuk»

 SEXUALITATE EREDU HORREN AURREAN ZEINTZUK DIRA AUKERAK?

«Gure lanketa bada, batetik, irakurketa bat egitea inposatzen zaigun sexualitate eredu honen inguruan eta pixkanaka, joatea sortzen bestelako sexualitate eredu batzuk. Sexualitate praktika anitzei, dimentsio politiko bat ematea. Hau da, sexualitatea ez da zerbait pertsonala, bada zerbait politikoa, gure bizitzetan guztiz eragiten duena. Eta, horregatik, aitortza eta dimentsio politiko bat eman behar zaio. Gure etengabeko saiakera da, geroz eta gehiago garela, zailtasunak-zailtasun, bestelako sexualitate eredu baten aldeko apustua egiten dugun herritarrak. Hau da, oso zaila dela, ezinezkoa ez esateagatik, sistema kapitalista-patriarkal honek planteatzen duen sexualitate eredu itxi horren baitan kokatzea eta beharrezkoa ikusten dugula, bisibilizazio bate matea bestelako sexualitate eta identitateena: lesbioanona; transexualen errealitatea, bizipenak, jendarteratzea; gay-ena; ama bakarreko familia ereduak; lagunarteak osotutako familia ereduak geroz eta gehiago direla … Hau da, adieraztea, inposatutako eredu horretan badaudela geroz eta bide gehiago, bidezidorrak, eta horien bila joan behar dugula.»

SEXUALITATE ETA IDENTITADE ANIZTASUNA ISLADATU NAHI IZAN DUZUE ARRAKALAK PROIEKTUAREKIN.

«Horretarako dokumental bat osotu dugu “Arrakalak” izenekoa. Guk planteatzen dugu patriarkatua badela haitz handi bat bere araua heterosexualitatea dela, koitoan oinarritutakoa, bikotean, ezkontzan … Eta haitz guzti horretan izan gaitezen arrakalak, beste bizi eredu batetan bizi nahi dugulako, bestelako sexualitate eredu baten eta bestelako identitate batzuekin …»

JAI EREDUEN INGURUKO HAUSNARKETA INTERESGARRIA ERE PLAZARATU DUZUE “FESTA DEZAGUN GAURDANIK GEROA” DOKUMENTALAREKIN…

«Badaramagu urte piloa lantzen jai parekideen aldeko lanketak. Jaiak badirelako testuinguru bat non iruditzen zaigun zapalkuntza

desberdinak ematen diren. Eta errealitatearen parte diren heinean eraldatu egin behar dugula uste dugu. “Festa dezagun geroa” dokumentalarekin hainbat gauza landu nahi izan ditugu. Batetik, adieraztea, festak zer diren. Hau da, gure gizartearen ordena erreproduzitzen dituzten errito eta ohiturak direla. Sistema kapitalista eta patriarkalaren orden hau, espazio publikoaren egituratzea, espazio pribatuaren beste bat. Askotan, tradizioaren izenean eskubide urraketa ematen delako gure herrietan. Eta dokumentalean saiatu gara azaltzen guretzat zer diren festak eta zergatik eraldatu behar dugun. Era berean, ezagutzera ematen dugu baita ere , Euskal Herriko herri desberdinetan, emakumeen parte-hartzea bultzatzeko egiten diren ekimen desberdinak. Geroz eta ekimen gehiago egiten dira “Emakumeak plazara”, herri kiroletan ere geroz eta emakume gehiok hartzen du parte. Dokumentalean lantzen den beste ildo bat da, jaietan eraso sexisten aurrean ze protokolo lantzen diren gure herrietan, nola egiten zaien aurrean. Garrantzitsua baita herriak antolatzen dituzten agente desberdinen artean erantzun protokolo bat osatzea ze jaietan ematen diren erasoak ez da soilik talde feministen erantzukizuna soilik. Hau da, herriarena da erantzutearen ardura.

Errebisio bat egin behar dugu festen antolaketan, egitarauan eta festetan bertan, ikuspegi feminista bat txertatzeko. Hau da, nola antolatzen ditugu, ze espazioetan, zer-nolako parte-hartzea duen, egitaraua, egitarauarekin lortu nahi dena, ze jendearengana heltzen garen Eta horretan inplikatu behar direla Jai Batzorde eta Txosna Batzordeak.»

Uda eta jaiak estreinatu berritan, gertatu dira, jada, gurean ere, hainbat sexu eraso eta gehiegikeria: Hernanin, Arrasaten edota Txantrean, kasu. Eta horien aurrean, sexu gehiegikeria horiek ekidin asmoz, ohikoak izaten dira neskoi igorritako betiko mezu eta gomendioak: ez joateko bakarrik, ordu-txikitan ez ibiltzeko… Emakumeak biktima ez izateko gomendioak.

Baina, zergatik ez alderantziz? Nortzuek dute arazoa? Emakumeek edo erasoak burutzen dituztenek? Zergatik ez, sexu-erasotzaile ez izateko gomendio eta mezuak? Zergatik ez, sexu-erasoak nola ez burutu gomendatzen dituzten mezuak? Badirudi, gure egunerokoan parekidetasunerako nolabaiteko diskurtso bat dugula, pakto bat ezarrita, zeina «politikoki egokia» den plano batetan errespetatzen dugun. Baina badaudela testuinguru batzuk, non ulertzen den pakto horiek albo batera utz daitezkeela, badagoela «benetako zena» ateratzeko askatasuna edo permisibitatea. Beraz, esan genezake gure kontzientziatan badaudela zenbait «puntu itsu».

Beraz, ezinbesteko dugu jaietako «puntu itsu» horiek azaleratzen lagunduko dizkiguten mezuak. Esatea, posible direla beste era batzuetako jaiak.  Ezbaian jarri behar ditugu, naturalizatuta ditugun jokaera horiek. Ezinbesteko ditugu sexu-erasoei Beldur Barik aurre egiten dioten ekimenak. Honen harira, hainbat herrietako jaietan, neska-mutilek, emakume-gizonek, eraso sexisten aurreko beraien gaitzespena adierazteko ekimenetan hartu dute parte..

Irunen, esaterako “Eraso sexisten aurrean, atera zure bibotea!” ekimena atera dute. Ekimenaren xedea da “…festetan sortzen diren indarkeriazko espazio inpuneak borrokatzea, barrearekin eta ironiarekin (…)barre egiten diogu emakumeak jaietan gozatu ezin dugula pentsatzen duenari, barre egiten diogu matxistari, arrazistari, homofoboari”. Horretarako, besteak beste, photocall antzeko bat antolatu dute jendeak bibotea jarrita argazkia atera eta eraso sexisten aurka daudela adierazteko.

 San Ferminetan ohikoak diren sexu-erasoen inpunitatearekin apurtzko Gora Iruñea herri-plataformak eta Eraso Sexisten aurkako Emakumeen Plataformak, elkarlanean, #zeroeraso  ekimena antolatu dute. Ekimen horretan, elkarte desberdinek hartu dute parte, eraso sexisten aurreko beraien jarrera aktiboa erakusteko. Eta horretaz gain, autodefentsa feministarako hainbat ikastaro antolatu dituzte  «…erasotzen gaituen orori aurre egiteko Autodefentsa Feministarekin. Preparatu egingo gara, gure arteko sareak ehunduko ditugu, elkartuta indartsuagoak garelako»

Eta zuen herrietan, antolatu al dituzue sexu-erasoen  inpunitatearekin, puntu itsuekin, hausteko ekimenik? Elkarbanatu gurekin! Elkarbanatu Beldur Barik Jarrera!!

Atzo San Juan bezpera izan zen, usadioz eta kontu ugariz betetako eguna. Egun magikoa. Gure herrietako jai eta ospakizunak ohiturezjosiak daude, askotan zalantzan ere jartzen ez ditugunak: nondik datoz, zer esan nahi dute, nortzuk dira protagonistak? Zeren eta, jaiak baztertzaileak izan ohi dira. Mutil izateko modu batek dauka ahotsa, lekua, zentralitatea. Horrela erakusten digu 2013ko Beldur Barik lehiaketara aurkeztutako ikus-entzunezko honek. Genero arauek maskulinitateari ematen dioten boterearekin hausten dugunean, erasoak ohikoak dira. Eta heteroaraua hausten dugunean, oraindik ere, are gehiago.

Jaietan agresio homofoboak ere ugariak izaten dira. Eta, horrela gogorazten zigun Mikel Ayerbek 2012an uztarria.com-en idatzi zuen post-ean. Berak bizi izandako bi gertaerak kontatu nahi zituen salatzeko  jai giroan edota ohiko eguneroko bizitzan gure inguruan ohikoak izaten diren ‘mikro-homofobia’ ekintzak eta erasoak : “Gertaturikoa lagunei kontatzeko orduan, behin baino gehiagotan nik ere zalantza egin dut eraso hitza erabili edo ez, eraso hitza bortitzegia bailitzan. (…) Eraso hitza ekintza eufemismoarekin estaltzeak hori bera adierazten baitu, sarritan erasoak jasandakoan ere ez dugula nahi izaten kontuari hainbesteko garrantzia ematerik. (…)‘ Mikro-homofobia’ terminoa ‘mikro-matxismo’ terminoaren aldaera gisa erabili asmo dut, hain zuzen, emakumeek sarritan jasaten dituzten ekintza eta eraso matxista txiki baina errepikatuak izendatzeko terminoaren baliokide gisa. Jakina baita emakumeek maiz jasan behar izaten dituztela gertakizun, irain eta ekintza matxistak, sarritan oharkabean bada ere, eta, gainera, esan bezala, zenbaitentzako gertaerok «ez dira hainbesterako izaten».

Zergatik eraso guzti hauek? Zergatik batzuen desfaseak dauka hainbesteko kabida jaietan? Ordua da jaien inguruan orokortuta dagoen kontzeptuarekin hausteko. Batzuen jaiak izatetik denon jaiak izateko. Gure sexualitatea nahi dugun bezala, nahi dugunarekin eta nahi dugun beste gozatu ahal izateko, erasoen beldurrik gabe. Gutxi batzuen tradizioekin hautsi, beste guztiak sartu ahal izateko. Normalitatearekin, betikoarekin hautsi behar dugu, nola edo hala, indarkeria justifikatu egiten dutelako.

Iturria: Zeatikezpa.org-tik hartutako bideoa

Laino guztien azpitik, sasi guztien gainetik… Hautsi dezagun genero eta heteroarauarekin, gure tabernatan eta plazetan!

Eta ospa dezagun Ekainak 28a, gay, lesbiana eta transexualen harrotasun eguna: sexu-aniztasuna eta identitate ezberdinen existentzia aldarrikatzeko eguna. Horretarako, hainbat ekintza antolatu dira gure hiriburu eta herrietan. Parte-hartu!!